Woonhuis, dwarshuisboerderij

Het huis is waarschijnlijk van rond 1790 (het huis komt in de kadastrale atlas van 1832
voor) en is in opdracht van rentenier Jan van der Weert uit Amerongen gebouwd. Het is
één van de 15, reeds in 1832, aanwezige dwarshuisboerderijen, die tot nu toe bewaard
zijn gebleven in Amerongen.
Een bouwkundig historicus heeft in 2020 in de kelder van het huis gesmoorde plavuizen
met spijkergaatjes vastgesteld, die uit de tijd rond 1700 afstammen. Het huis bevat
daarnaast nog originele witjes, een estriken vloer, een aantal originele (voor de huidige
tijd: lage!) binnendeuren en schuiframen, ensuite deuren, diverse schouwlijsten en een
trekdeurbel.
Het pand is niet altijd een boerderij geweest, zo woonde rond 1876 dokter J.H. Coolhaas
in dit pand. En hebben nadien groenteboer Knoppers (rond 1950) respectievelijk
antiquair Panda Gielen (1974) zich er gevestigd.
Het voorhuis vertoont de typische kenmerken van een dwarshuisboerderij in
Amerongen; een grindtuintje met twee monumentale leilinden langs de straat, 6-ruits
schuifvensters met brede middenstijl (zogenaamd empire venster) en luiken, een ingang
met bovenlicht, houten omlijsting en hoofdgestel en een zadeldak, waarvan de nok
evenwijdig aan de straat loopt.
Het prieeltje met groen-wit gestreepte tentdak, die later (rond 1900) tegen de zijgevel
van het voorhuis is gebouwd, geeft het een unieke uitstraling en geeft de boerderij het
karakter van een buitenverblijf. De tuitgevels aan de zijkanten hebben vlechtingen en
muurankers en, onder de schoorsteen, een sieranker.
Rechts is een tuin die door een gepotdekselde schutting (van origine hoort de schutting
zwart geteerd) van de straat wordt gescheiden.
Door deze straat liep tussen 1884 en 1949 de tram (van Amersfoort naar Arnhem). Op
oude foto’s zijn de bovenleiding en rails nog zichtbaar.
Het achterhuis, dat zich langs de Holleweg uitstrekt, heeft meer veranderingen
ondergaan. De licht getoogde staldeuren zijn vervangen door ramen en luiken, de
stalvensters zijn echter wel bewaard gebleven. Er is in 1955 door groenteboer
Knoppers, bij het achterhuis een stenen schuur gebouwd.

Foto's